Hazine ve Maliye Bakanlığı, sahte fatura ve kayıt dışı işlemlerle mücadelede önemli bir adım attı. Vergi Denetim Kurulu (VDK), sahte faturayla mücadele amacıyla devreye aldığı yapay zekâ destekli Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN) Sistemi ile iki yıllık taramada 17 bin 373 satıcı ve 77 bin 834 alıcının taraf olduğu yaklaşık 578 milyar lira tutarındaki işlemi riskli buldu. Mükelleflere bu süreçte kayıt ve beyanlarını düzeltme imkânı veriliyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sistemin amacının mükellefleri cezalandırmak değil, bilgilendirmek ve gönüllü uyuma davet etmek olduğunu söyledi. Şimşek, “Her zaman dürüst mükelleflerin hak ve hukukunu koruyoruz, gerçek alım satım işlemine taraf olanlar açısından endişe edilecek bir durum bulunmuyor” dedi.
Sistem, sadece yüksek riskli alım-satım işlemlerini tespit ediyor ve geçmişe dönük veriler üzerinden çalışıyor. 2023 yılına ilişkin 8 bin 753 satıcı ve 35 bin 901 alıcının taraf olduğu yaklaşık 190 milyar liralık işlemi riskli bulunurken, 2024 yılı için 11 bin 530 satıcı ve 52 bin 557 alıcının taraf olduğu yaklaşık 389 milyar lira riskli olarak değerlendirildi.
Mükerrer işlem yapanlar hariç tutulduğunda iki yıl için toplam 17 bin 373 satıcı ile 77 bin 834 alıcının işlemleri risk analizine takıldı. Sistemin tespitleri, sadece riskli işlemleri belirlediği için satıcı ve alıcıya “sahte belge düzenleyicisi veya kullanıcısı olma” statüsü kazandırmıyor.
Riskli işlemlerle ilgili alıcı mükelleflere yazı gönderilerek bilgi talep edilmeye başlandı. Bu kapsamda 70 binden fazla yazı gönderildi. Aynı şekilde, mükelleflerin mali müşavirlerine de bilgilendirme yapılıyor; amaç mükelleflere rehberlik sağlamak, sorumluluk yüklemek değil.
Şimşek, sosyal medya hesabında yaptığı açıklamada, sistemlerin geliştirilmesinin kayıt dışılığı azaltmak için yapıldığını ve mükellefleri bilgilendirmek amacı taşıdığını belirtti: “Kayıt dışılık ile mücadele için geliştirdiğimiz sistemlerin amacı mükellefleri cezalandırmak değil, aksine bilgilendirmek ve gönüllü uyuma davet etmektir.”
