The Economist dergisinde yayımlanan makalesinde Gopinath, Amerikan borsalarına duyulan aşırı bağımlılığın dünya ekonomisini “benzeri görülmemiş bir servet kaybına” sürükleyebileceğini söyledi.
Gopinath’a göre, ABD borsalarında dotcom balonu büyüklüğünde bir düzeltme yaşanması durumunda Amerikan hanehalkı 20 trilyon dolar, yabancı yatırımcılar ise 15 trilyon dolar kaybedebilir. Yaklaşık 35 trilyon dolarlık bu olası kayıp, küresel GSYİH’nin beşte birine denk geliyor.
“Tüketim büyümesi zayıf, risk çok büyük”
Gopinath, 2023’ten bu yana teknoloji hisseleri ve yapay zekâ kaynaklı iyimserlikle rekor seviyelere ulaşan ABD borsalarının artık 2000 yılındaki çöküş öncesi döneme benzediğini belirtti. “Tüketim büyümesi şimdiden zayıf. Bu ölçekte bir şok, tüketimi yüzde 3,5 puan, GSYİH büyümesini ise 2 puan azaltabilir” uyarısında bulundu.
Doların güvenilirliği sorgulanıyor
Uzman ekonomiste göre, dünya ekonomisinin en büyük kırılganlığı ABD’ye ve dolara olan aşırı sermaye bağımlılığı. Avrupa ve Asya’daki yatırımcılar, doların güçlü seyrinden yararlanarak trilyonlarca doları ABD piyasalarına yönlendirdi. Ancak bu durum, ABD borsalarındaki her düşüşün küresel ölçekte yankı yaratmasına neden oluyor.
Tarihsel olarak kriz dönemlerinde “güvenli liman” olarak görülen doların bu kez aynı işlevi göremeyebileceğini söyleyen Gopinath, ABD kurumlarının bağımsızlığına dair artan endişelerin dolar güvenini zedelediğini belirtti.
Kırılgan tablo: Borç, ticaret savaşı ve dar politika alanı
ABD’nin yüksek kamu borcu, artan gümrük tarifeleri ve Çin ile süren ticaret gerilimleri olası bir çöküşte mali teşvik alanını daraltıyor. Gopinath, “2000’deki dotcom çöküşü kısa süreli bir durgunluk yaratmıştı, ancak bugün tablo çok daha kırılgan. Bu kez çok daha fazla servet risk altında ve politika alanı çok daha dar” ifadelerini kullandı.
“Sorun ticaret değil, büyüme dengesizliği”
Gopinath, krizin önüne geçebilmek için ABD dışındaki ekonomilerin büyümesini güçlendirmesi gerektiğini vurguladı:
“Bugün sorun ticaret dengesizliği değil, büyüme dengesizliği. Avrupa tek pazarını tamamlamalı, yeni inovasyon alanları açmalı.”
Gopinath son olarak, “Dünya ekonomisi çok dar temeller üzerine kurulu. Eğer diğer bölgeler büyüme üretemezse, bir sonraki çöküş küresel refahı yıllarca sarsabilir” ifadeleriyle uyarısını yineledi.